Οι Σύροι αντάρτες βρίσκονται σε απόσταση μόλις 20 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα Δαμασκό, έχοντας θέσει υπό τον έλεγχό τους την επαρχία Ντεράα, στη νότια Συρία, όπως ανέφεραν ένας διοικητής τους και η μη κυβερνητική οργάνωση Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (OSDH).
Ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν, διευθυντής του OSDH, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι οι αντάρτες ελέγχουν πλήρως την Ντεράα, το λίκνο της εξέγερσης του 2011 κατά του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ. Ο διοικητής Χασάν Άμπντελ Γάνι επιβεβαίωσε ότι οι δυνάμεις του απέχουν «λιγότερα από 20 χιλιόμετρα» από τη νότια είσοδο της Δαμασκού.
Μετά την πτώση του Χαλεπιού, οι κυβερνητικές δυνάμεις καταρρέουν ταχύτατα σε όλη τη χώρα, καθώς οι αντάρτες καταλαμβάνουν μεγάλες πόλεις και επανεμφανίζονται σε περιοχές όπου θεωρούνταν ότι η εξέγερση είχε καταπνιγεί εδώ και χρόνια. Εκτός από το Χαλέπι στα βόρεια, τη Χάμα στην κεντρική Συρία και το Ντέιρ Εζόρ στα ανατολικά, οι αντάρτες δηλώνουν ότι έχουν καταλάβει επίσης την Κουνέιτρα, την Ντεράα και τη Σουέιντα στα νότια και προχωρούν προς την πρωτεύουσα Δαμασκό.
Οι κυβερνητικές δυνάμεις επικεντρώνονται στη Χομς, με την κρατική τηλεόραση και πηγές του στρατού να αναφέρουν ότι διεξάγουν αεροπορικά πλήγματα κατά θέσεων των ανταρτών, ενώ φτάνουν ενισχύσεις για να υπερασπιστούν την πόλη. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, επτά άμαχοι σκοτώθηκαν από τα συριακά και ρωσικά πλήγματα στη Χομς.
Εν τω μεταξύ, οι αντάρτες επεκτείνουν τον έλεγχό τους σχεδόν σε όλη τη νοτιοδυτική Συρία, αναφέροντας ότι κατέλαβαν τη Σαναμαΐν, που βρίσκεται στον κεντρικό οδικό άξονα από τη Δαμασκό προς την Ιορδανία. Ο συριακός στρατός ισχυρίζεται ότι αναδιοργανώνεται, χωρίς να παραδέχεται απώλειες εδάφους.
Η ταχύτητα των εξελίξεων έχει προκαλέσει ανησυχία σε πολλές αραβικές χώρες, με το Κατάρ να αναφέρει ότι απειλείται η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας. Ο εμφύλιος πόλεμος που ξέσπασε το 2011 έχει δημιουργήσει ευνοϊκό έδαφος για τζιχαντιστές, που κατέλαβαν μεγάλες εκτάσεις και εξαπέλυσαν τρομοκρατικές επιθέσεις παγκοσμίως, ενώ επτά εκατομμύρια πρόσφυγες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα.
Δυτικοί αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι ο συριακός στρατός βρίσκεται σε δύσκολη θέση και αδυνατεί να αναχαιτίσει τους αντάρτες, αναγκάζοντας τους να υποχωρούν. Ο Άσαντ στηρίζεται στους συμμάχους του για την καταστολή των ανταρτών, με ρωσικά μαχητικά να βομβαρδίζουν από αέρος και το Ιράν να στέλνει μαχητές της Χεζμπολάχ και άλλες παραστρατιωτικές ομάδες για να ενισχύσουν τις χερσαίες δυνάμεις. Ωστόσο, η Ρωσία έχει εστιάσει την προσοχή της στον πόλεμο στην Ουκρανία και η Χεζμπολάχ έχει υποστεί σοβαρές απώλειες στον πόλεμό της με το Ισραήλ, περιορίζοντας τις δυνατότητές της.
Την Παρασκευή, η Ρωσία προέτρεψε τους πολίτες της να απομακρυνθούν από τη Συρία, ενώ το Ιράν απομάκρυνε τις οικογένειες των διπλωματών του. Η Χεζμπολάχ έχει στείλει μερικές «δυνάμεις επιτήρησης» στη Χομς, αλλά μια μεγαλύτερη δύναμη θα ήταν εκτεθειμένη σε ισραηλινά πλήγματα, καθώς το Ισραήλ βομβάρδισε δύο μεθοριακές διαβάσεις στα σύνορα Λιβάνου-Συρίας.
Ιρακινοί παραστρατιωτικοί, υποστηριζόμενοι από το Ιράν, έχουν τεθεί σε συναγερμό και χιλιάδες είναι έτοιμοι να αναπτυχθούν στη Συρία, αν και δεν έχουν λάβει ακόμη εντολές. Η κυβέρνηση του Ιράκ δεν επιδιώκει στρατιωτική παρέμβαση στη Συρία.
Στην Ντόχα του Κατάρ, ξεκίνησαν οι συνομιλίες μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών του Ιράν, της Ρωσίας και της Τουρκίας, οι οποίοι θα συζητήσουν την κατάσταση στη Συρία. Ο Ιρανός υπουργός Αμπάς Αραγσί δήλωσε ότι δεν έχουν ληφθεί συγκεκριμένες αποφάσεις για το μέλλον της Συρίας και ότι στόχος της συνάντησης είναι η διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας.
Οι αντάρτες ανέφεραν ότι «άρχισαν να περικυκλώνουν την πρωτεύουσα Δαμασκό» μετά την κατάληψη πολλών μεγάλων πόλεων στα βόρεια, τα κεντρικά και τα νότια. Ο Χασάν Άμπντελ Γάνι δήλωσε ότι οι δυνάμεις τους έχουν ξεκινήσει την τελική φάση της περικύκλωσης. Ωστόσο, το υπουργείο Άμυνας διέψευσε αυτές τις πληροφορίες, ισχυριζόμενο ότι οι ένοπλες δυνάμεις είναι παρούσες σε όλες τις ζώνες της υπαίθρου της Δαμασκού.
Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο στρατός αποσύρθηκε από θέσεις του σε κοινότητες που απέχουν 10 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Δαμασκού, οι οποίες ελέγχονται πλέον από τους ντόπιους αντάρτες. Ο Γάνι υποστήριξε ότι οι δυνάμεις του κατέλαβαν την έδρα της υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών κοντά στην πρωτεύουσα και ότι «συνεχίζουν» την πορεία τους προς αυτήν.
Στην άλλη άκρη της χώρας, στα σύνορα με το Ιράκ, δεκάδες Σύροι στρατιώτες πέρασαν τη μεθοριακή διάβαση Αλ Κάιμ και εισήλθαν στο ιρακινό έδαφος, σε συνεννόηση με τον ιρακινό στρατό, όπως ανέφεραν τοπικοί αξιωματούχοι και πηγές ασφαλείας.
Δρούζοι πολιτοφύλακες έχουν καταλάβει τις περισσότερες βάσεις του συριακού στρατού στην επαρχία Σουέιντα, που συνορεύει με την Ιορδανία, αφήνοντας μόνο μία μεγάλη βάση. Η αεροπορική βάση Χαλχάλα παραμένει υπό τον έλεγχο του στρατού, ενώ πολλοί στρατιώτες έχουν λιποτακτήσει μαζικά.
Διαδηλωτές γκρέμισαν ένα άγαλμα του Χαφέζ αλ Άσαντ στα προάστια της Δαμασκού, ζητώντας την ανατροπή του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Το προάστιο κατοικείται κυρίως από Δρούζους, οι οποίοι κατευθύνθηκαν προς κυβερνητικά κτίρια στην περιοχή της πρωτεύουσας όπου βρίσκονται πολλά παραρτήματα των υπηρεσιών ασφαλείας.
Οι ιρακινές αρχές επέτρεψαν την είσοδο στη χώρα σε εκατοντάδες Σύρους στρατιώτες που λιποτάκτησαν, με τους τραυματίες να μεταφέρονται σε νοσοκομείο για πρώτες βοήθειες. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τουλάχιστον 2.000 Σύροι «αξιωματικοί και στρατιώτες» πέρασαν στο Ιράκ με τη σύμφωνη γνώμη των ιρακινών αρχών.
Η κυβέρνηση της Βαγδάτης, παρά την υποστήριξή της στο συριακό καθεστώς, ανησυχεί για την αστάθεια στη Συρία και τις συνέπειες που μπορεί να έχει στην περιοχή. Μέχρι σήμερα, πολλοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού, παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι σε στρατιωτική παρέμβαση του Ιράκ στη Συρία, ενισχύοντας την ασφάλεια στα σύνορα.
Οι αντάρτες έχουν εισέλθει στα προάστια της Χομς, διασπώντας την άμυνα του κυβερνητικού στρατού, ο οποίος ακόμα δεν έχει σχολιάσει τις εξελίξεις. Οι μάχες συνεχίζονται στα βόρεια της Χομς, με τον στρατό να έχει λάβει ενισχύσεις και να σφυροκοπά από αέρος τους αντάρτες.